Alcoholmisbruik en Kanker

 

In week 21-2019 werd ik bij het NPO-1 Nieuws van 20 uur verrast door de mededeling dat overmatig alcoholgebruik tot borstkanker kan leiden. Wie op internet de lijst van de verhoogde lichamelijke risico’s opslaat van drankmisbruik, stuit op 38 gespecificeerde gevolgen (sommige met meerdere specificaties). Bij lezing van die lijst bekroop mij het gevoel dat die niet alleen voor drankmisbruik geldt maar ook voor leven, voor ons bestaan. In het Parool van 21 december werd me de vraag voorgelegd waarom we alcohol nodig hebben om de kerst door te komen. Een van mijn gasten met Kerstmis dronk geen alcoholische drank; ze is de kerst goed doorgekomen. In Trouw van dezelfde dag (ik heb zaterdags 4 kranten), trok het artikel van de journalist Marco Visser “Het gevaar van alcohol zien we liever niet” mijn aandacht. Omdat hij de kennis van de Nederlander over alcohol matig acht, legde hij het probleem uit aan de hand van borstkanker, wat me aan het NPO-1 Nieuws deed denken.

 

De uitgangspunten waren de volgende:

1. Overmatig gebruik: per week 21 glazen voor mannen; 14 glazen voor vrouwen. Van de drankorgels was 59% man en 41 % vrouw, blijkens gegevens op internet
2. Overmatig drinkgedrag: 1,1 miljoen mensen : 6,4% van de bevolking.
3. Aantal patiënten met borstkanker: 15.000 op jaarbasis (2017).
4. Drankmisbruikers onder de patiënten: 7,3% (dus: 1095). Dit komt overeen met 0,013% van de vrouwelijke bevolking.
5. Patiënten zonder drankmisbruik: 92,7% (dus: 13.905). Dit komt overeen met 0,16 % van de vrouwelijke bevolking.

 

Als je een oorzakelijk verband tussen drank en kanker wil leggen, wat me belachelijk lijkt, komt uit bovenstaande berekening de omgekeerde conclusie. Proost! Onbedoelde (?) reclame voor het verdienmodel van de kankerbehandeling.

 

Natuurlijk kunnen ook mannen borstkanker krijgen. Dat komt echter zelden voor. De schatting die ik tegen kom op internet is 1 op de 150 gevallen. Dat heb ik even verwaarloosd. Want onder die 1,1 miljoen drinkers is 59 procent man. Ook blijft de vraag of inderdaad de alcohol in de dranken de boosdoener is.

 

Voor slokdarm en maag zou dat wel eens wat kunnen uitmaken. In Trouw werd dit voor slokdarmkanker wel even aangeroerd; “zelfs 44,7% van ongeveer 2500 gevallen in 2018” betrof zware drinkers. In de lever, waar de stofwisseling van alcohol de hoofdrol speelt, kan de verhouding van de twee verschillende stofwisselingspaden van alcohol misschien wel een rol spelen. Maar daarmee moet je de krantenlezers niet lastig vallen. In ieder geval niet zonder ook te melden, dat het afzien van alcoholische dranken (met name wijn en bier) de kans op hart- en vaatziekten kan versterken. Daar is ook literatuur over. Risks and benefits gaan soms hand in hand.

 

Haarlem, Kerstmis 2019