Dr Albert M. Kroon

arts-biochemicus

oud-hoogleraar  Fysiologische Chemie RUG

DE GENETISCHE CODE.

 

In het begin van de 80er jaren van de 20ste eeuw was ik editor van een boek in de serie “Horizons in Biochemistry and Biophysics”.i De stand van zaken m.b.t. de kennis en structuur van genen moest aan de horizon verschijnen. De nadruk lag op het DNA van kern-houdende cellen, waaruit ook wij als mens zijn opgebouwd. Bij de beoordeling van de bijdragen ontstond bij mij de behoefte aandacht te besteden aan het feit dat de genetische code, het systeem dat de structuur van onze lichaamseiwitten bepaalt, niet uniek is. Reden om met mijn naaste collega in Bari, professor Cecilia Saccone, nog een laatste hoofdstuk aan het boek toe te voegen: “The Non-universality of the Genetic Code”.

 

Dit biologisch verschijnsel is blijkbaar nog niet echt doorgedrongen. In een eerdere column heb ik mijn verbazing daarover al laten blijken. In het college van DWDD werd de universaliteit benadrukt. Dat was voor de spreker mogelijk dankzij het feit dat in zijn 0,1 biljard lichaamscellen de genetische informatie langs twee verschillende wegen gedecodeerd is. Dat ik daar nogmaals op terugkom is een uitspraak van Maarten Boudry op blz. 267 van zijn uiterst lezenswaardige boek: “Waarom de wereld niet naar de knoppen gaat”. Ik citeer: “De genetische code is nu eenmaal universeel. Elke cel in elk organisme op aarde kan het DNA van een ander organisme ‘lezen’ omdat alle organismen gebruik maken van hetzelfde alfabet”.

 

Dat is dus onjuist omdat het DNA in onze mitochondriën, de elektriciteitshuisjes van onze cellen, een afwijkend alfabet gebruikt. De 13 eiwitgenen van het mitochondriale DNA (mtDNA) zijn uniek; de expressie van deze genen is onmisbaar voor onze energievoorziening. We hebben het mtDNA van onze moeders geërfd!

 

Albert Kroon

 

10 april 2019________________________

i Kroon, A.M., Saccone, C.: The Non-universality of the Genetic Code. In: Kroon, A.M., editor. Genes: Structure and Expression. John Wiley & Sons Ltd, 1983: p.347-356.